Δημοκρατία, μοναρχία και το "φαινόμενο" Γ. Παπανδρέου

Ζούμε στιγμές δυναμικών αλλαγών. Δημοσκόπηση του Βήματος δείχνει ότι το 27,7% των Ελλήνων «φλερτάρουν» με μια εναλλακτική πολιτική λύση τύπου μοναρχίας. Την ίδια στιγμή, το ΠΑΣΟΚ κυβερνά την Ελλάδα έχοντας μόνο 20% απήχηση στην κοινωνία.

Εύλογο λοιπόν το ερώτημα από την Παραπολιτική: Δεν μας κάνει πια η Δημοκρατία;
Για την ερμηνεία του φαινομένου, έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον η μελέτη των απόψεων του Sir Alex Fraser Tytler.

Δημοκρατία - Alex Tytler (1714-1778),
Στο πρόσωπο του Tytler αποδίδονται αποσπάσματα από διαλέξεις του 17ου αιώνα. [1]

Σύμφωνα με τον Tytler [2] «Η απελευθέρωση της πρωτοβουλίας και της επιχειρηματικότητας γίνεται δυνατή λόγω της αυτοδιοίκησης (self governance)» Πράγματι, οι πολίτες της αρχαίας Αθήνας ψήφιζαν μόνοι τους τα δημοτικά τέλη. Αυτό για τον αρχαίο κόσμο θεωρούταν εξωφρενικό! Όμως έτσι για πρώτη φορά η καλλιέργεια της ελιάς μπόρεσε να αποβεί κερδοφόρος για τον καλλιεργητή. Το πλεόνασμα λαδιού οδήγησε νομοτελιακά σε εξαγωγές, ανάπτυξη της ναυτιλίας, του εμπορίου κλπ.

Tελικά όμως «η δημοκρατία οδηγείται σε αποσύνθεση των δυνάμεων από το εσωτερικό» Πως γίνεται αυτό; «Ξανά και ξανά ανά τους αιώνες, η ελευθερία φέρνει την ευκαιρία και σε κάποιο βαθμό αφθονίας, αλλά οι κατέχοντες την αυθονία συμπεριφέρονται εγωιστικά και καταλήγουν στην πολυτέλεια και την αυταρέσκια. Οι έχοντες τα λιγότερα γεμίζουν με φθόνο και αίσθημα αδικίας. Ανεξάρτητα όμως από την αφθονία ή την έλλειψη του καθενός, όλοι στρέφονται στον σκληρό δρόμο της λατρείας του χρυσού μόσχου της οικονομικής ασφάλειας . Ο ιστορικός κύκλος φαίνεται να είναι:
1. από τη δουλεία στην πνευματική πίστη
2. από την πίστη στο πνευματικό θάρρος
3. από το θάρρος στην ελευθερία
4. από την ελευθερία στην αφθονία
5. από την αφθονία στον εγωισμό
6. από τον εγωισμό στην απάθεια
7. από την απάθεια στην εξάρτηση
8. και από την εξάρτηση πίσω στην δουλεία για άλλη μια φορά »

Το πιο σοκαριστικό όμως, κατά τον Tytler, είναι το τελικό του συμπέρασμα: «Μια δημοκρατία δεν μπορεί να υπάρξει ως μόνιμη μορφή κυβέρνησης. Μπορεί να υπάρχει μόνο μέχρι η πλειοψηφία να ανακαλύψει ότι μπορεί δια της ψηφοφορίας να ‘εκλέξει’τον δρόμο έξω από το δημόσιο ταμείο» (=ελλείμματα). «Μετά από αυτό, η πλειοψηφία των πολιτών επιλέγει τον υποψήφιο που υπόσχεται τα περισσότερα οφέλη, με αποτέλεσμα η δημοκρατία να καταρρέει εξαιτίας της χαλαρής δημοσιονομικής πολιτικής. Νομοτελειακά ακολουθεί δικτατορία και τελικά  μοναρχία.»

Μοναρχία;

Το ξέρω, ακούγεται τρομερό. Μοναρχία; Στην Ελλάδα του 2011; Απίθανο! Αδύνατον! Πριν βιαστούμε όμως να βγάλουμε γρήγορα συμπεράσματα ας σκεφτούμε με ποια κριτήρια ψήφισε ο Ελληνικός λαός στις τελευταίες εκλογές; Ο Γιώργος Παπανδρέου κέρδισε την αυτοδυναμία (κόντρα σε κάθε πρόβλεψη) επειδή ο Ελληνικός λαός πίστεψε - έστω στιγμιαία - πως ο ευγενικός χαρακτήρας του σε συνδυασμό με την δύναμη του κληρονομικού τίτλου του («Παπανδρέου») θα μπορούσε να χτυπήσει στη ρίζα το πολιτικό «σύστημα». Σύμφωνα με την θεωρία του Tytler θα μπορούσαμε να πούμε πως μπροστά στην σύγχυση της κρίσης ο Ελληνικός λαός  ψήφισε με αντανακλαστικά «κληρονομικής ηγεμονίας». Αναζήτησε έναν "ευγενή" ηγέτη διότι, νομοτελειακά εκεί αναζητά τη λύση (θυμίζω πχ. επιλογή του Κλεισθένη με το τέλος της τυραννίας του Πεισίστρατου). Τι πήγε όμως στραβά; Προς τι η απογοήτευση των ψηφοφόρων; Ο Γιώργος που εμπιστευτήκαμε μας πρόδωσε;

Κατ’ αρχήν δυσκολεύομαι να πιστέψω πως πρόσωπα όπως η Δαμανάκη (από το «εδώ πολυτεχνείο»), ο Μιχάλης Χρυσοχοϊδης, ο Σταύρος Λαμπρινίδης η Άννα Διαμαντοπούλου αλλά και ο Βαγγέλης Βενιζέλος βάζουν την υπογραφή τους στο «ξεπούλημα» της Ελλάδος στους δανειστές μας. Αυτό θα ήταν ιστορικά ανεπανάληπτο. Εξ' όσων γνωρίζω, μια τόσο εκτεταμένη εθνική προδοσία δεν συνέβη ποτέ, από το 500πχ. μέχρι σήμερα. Τι συνέβη λοιπόν; Τι είναι αυτό που «βλέπουν» όλοι αυτοί οι συνεργάτες του ΓΑΠ που εμείς δεν μπορούμε να δούμε; Ακόμα και ο Γ. Καρατζαφέρης δεν τολμά να αναφέρει φράσεις όπως «προδότης» κλπ. Γιατί άραγε;

Το "φαινόμενο" Γ. Παπανδρέου
Θα τολμήσω να διατυπώσω μια υπόθεση. Στην ανατολή υπάρχει μια παροιμία που λέει «Όταν δυο ελέφαντες μαλώνουν ποιός την πληρώνει; Το γρασίδι!». Η Ελλάδα σε αυτό το παράδειγμα είναι το γρασίδι. Γεωστρατηγικά έχουμε εμπλακεί ανάμεσα σε έναν πόλεμο υπερδυνάμεων. Και είναι τέτοια η διαμάχη που εγκυμονεί από μέρα σε μέρα την κατάρρευση του δολαρίου και της Αμερικάνικης Οικονομίας. Πολύ εύστοχα ο Κ. Γρίβας (στρατιωτικός συντάκτης) υποστηρίζει πως η Ευρώπη κοιμάται τον ύπνο της "οικονομίας" ενώ η καταγεγραμμένη ιστορία 4000 ετών μας φωνάζει ένα πράγμα: δεν υπάρχει "οικονομική ασφάλεια". Ένα γεμάτο πιστόλι (βλέπε πολεμ. βιομηχανία Αμερικής) είναι δυνατότερο από ένα γεμάτο πορτοφόλι (βλέπε δυνατές οικονομίες, αναδυόμενες οικονομίες και ο "μύθος" της Κίνας ως υπερδύναμης κλπ.). Υπό αυτές τις συνθήκες  ίσως είμαστε ευνοημένοι που ο Γ. Παπανδρέου, ως πρωθυπουργός της Ελλάδος, δεν παίζει πολιτικό σκάκι αλλά Πόκερ. Παίζει επαγγελματικό Πόκερ και μάλιστα ταυτόχρονα σε 3 τραπέζια. Στη μια τσόχα παίζει με τους τους πολιτικούς «γεωστραγητικούς» συμμάχους (βλέπε Obama), στο άλλο τραπέζι με τους γραφειοκράτες των Βρυξελών και την ηχώ των αγορών που εκπροσωπούν. Το τρίτο τραπέζι είναι το πόκερ της «εσωτερικής» κατανάλωσης, στο οποίο ο Γιώργος δεν φαίνεται να δίνει μεγάλη σημασία και αυτό ενδεχομένως να του κοστίσει πολύ ακριβά.

Η ανικανότητα της δημόσιας διοίκησης να χωρίσει δυο γαϊδάρων άχυρα, εξακολουθεί να αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα της Κυβέρνησης Παπανδρέου. Στα χαρτιά παρέμεινε η επιλογή των άριστων, των ικανών. Μύθος και οι μεγάλες προσδοκίες για ανοιχτή διακυβέρνηση και συμμετοχικότητα στα προβλήματα που μας αφορούν. Συνεπώς, η αναζήτηση θάρρους και πνευματικής δύναμης μέσα από μια υγιή «επανάσταση» των αγανακτισμένων πολιτών είναι απόλυτα δικαιολογημένη και πιέζει προς την σωστή κατεύθυνση.


Π. Πετεινάτος

Σημειώσεις:
[1] Να σημειωθεί πως ορισμένοι ευνητές αμφισβητούν για την ιστορική γνησιότητα των κειμένων που του αποδίδονται. Ωστόσο οι απόψεις του έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον και τις συναντούμε στον τύπο από την δεκαετία ’40-50 (πχ. Daily Oklahoman on December 9, 1951).
[2] Τα κείμενα του Alex Tytler μεταφράστηκαν στα ελληνικά με ελεύθερη απόδοση. Ως πηγή αξίζει να μελετηθεί η σχετική εργασία του Loren Collins  http://www.lorencollins.net/tytler.html