Προς
Γραφείο Τύπου Υπουργού Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, Α. Διαμαντοπούλου
Υπόψη
Γραφείο Προέδρου ΠΑΣΟΚ, Γ. Παπανδρέου
ΕΙΣΗΓΗΣΗ: ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΕΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ & ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
Παραλαμβάνοντας το σημερινό δελτίο τύπου της νέας ιστοσελίδας www.minedu.gov.gr
Από την προσωπική μου εμπειρία στο opengov.gr και συζητώντας με συνεργάτες με διεθνή εμπειρία σε θέματα ανοιχτών προτύπων, ηλεκτρονικής διακυβέρνησης κλπ. θα ήθελα να διατυπώσω ορισμένες παρατηρήσεις και προτάσεις.
1ον) Οι ιστοσελίδες του δημοσίου δεν μπορεί να παραμένουν ορφανές. Πρέπει άμεσα να καθοριστούν και να δημοσιευτούν ονόματα των αντίστοιχων υπευθύνων & ομάδων έργου για κάθε ιστοσελίδα σε ΟΛΑ τα Υπουργεία. Ταυτόχρονα πρέπει να ξεκινήσουν οριζόντιες συνεργασίες προκειμένου:
α. να ξεκαθαριστεί και να ακολουθούνται πιστά ενιαία πρότυπα ονοματοθεσίας όλων των ιστοσελίδων του δημοσίου (πχ. του Ελληνικού Πλαισίου Πιστοποίησης Δημόσιων Διαδικτυακών Τόπων).
β. να γίνονται τακτικές συναντήσεις των διαφορετικών ομάδων έργου και επαφές με σκοπό την ανταλλαγή τεχνογνωσίας κλπ. ώστε να μην έχουμε ιστοσελίδες "διαφορετικών ταχυτήτων".
γ. να δοθεί ένα τέρμα στον ερασιτεχνισμό και τη μετριότητα πίσω από την οποία κρύβονται ανώνυμες ομάδες έργου.
2ον) Τα τεχνικά & σχεδιαστικά λάθη των ιστοσελίδων του δημοσίου είναι αμέτρητα. Η πολιτική ηγεσία πρέπει να αντιληφθεί πως κάθε ιστοσελίδα του δημοσίου είναι σαν τη reception ενός ξενοδοχείου, που καλώς ή κακώς δίνει την εικόνα ολόκληρου του Υπουργείου προς τον πολίτη. Για να γίνει η Ελλάδα πρότυπο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης δεν αρκεί να "ξεπετάξουμε" σε ένα απόγευμα μια ιστοσελίδα για να βγει στον αέρα (βέπε πχ. ιστοσελίδες διαβούλευσης του opengov). Πρέπει να σταματήσει η επιπολαιότητα και ο ερασιτεχνισμός στον τρόπο που υλοποιούνται οι ιστοσελίδες του δημοσίου. Δεν αναφέρομαι μόνο σε ζητήματα όπως το "γραφειοκρατικό" design, τα "ψυχρά" κείμενα που γράφονται στο πόδι, τα μικρά fonts, τα ανενεργά links, την έλλειψη web 2.0 αισθητικής κλπ. Αναφέρομαι κυρίως στις συνολικές προσδοκίες των τελικών χρηστών που για τις ιστοσελίδες του δημοσίου δεν έχουν καν καταγραφεί! Η ανταπόκριση σε αυτές τις προσδοκίες είναι μια ολόκληρη επιστήμη που καταγράφεται με μετρήσιμα μεγέθη.
Σε αυτό διαφέρει η Ελλάδα από την υπόλοιπη Ευρώπη. Στην Ευρώπη υπάρχουν peer-reviewed επιστημονικά περιοδικά που ασχολούνται με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Στην Ελλάδα αντίθετα, προσπαθούμε να ανακαλύψουμε τον τροχό οργανώνοντας συμπόσια και ημερίδες ψηφιακού σχεδιασμού συζητώντας το αυτονόητο και στο τέλος της ημέρας υλοποιούμε χωρίς σχέδιο με απίστευτη βιασύνη και επιπολαιότητα, και επιπλέον με τη σημαία της "ανοιχτής διακυβέρνησης". Η ίδια παλιά, δοκιμασμένη & αποτυχημένη συνταγή.
3ον) Υπό αυτό το πρίσμα θα είχε νόημα η δημιουργία μιας κεντρικής ομάδας συντονισμου & αξιολόγησης όλων των ιστοσελίδων του δημοσίου, που να αξιολογεί με ειδικά ερωτηματολόγια (survays) ή άλλες πιο εξειδικευμένες μεθόδους τις προσδοκίες των πολιτών για κάθε ιστοσελίδα, και να προτείνει συγκεκριμένες τεχνικές, δομικές ή άλλες αλλαγές. Λαμβάνοντας υπόψη τις βέλτιστες πρακτικές διεθνώς και σχεδιάζοντας τη συμμετοχή της Ελλάδος σε τέτοιους διαγωνισμούς. Μια κεντρική ομάδα που να λειτουργεί συντονιστικά, συμβουλευτικά αλλά ανεξάρτητα από τις ομάδες υλοποίησης ώστε να μην καλύπτονται τα προβλήματα κάτω από το χαλί. Μια τέτοια κεντρική ομάδα αξιολόγησης και συντονισμού είναι απαραίτητο να βγει μπροστά επώνυμα και να λογοδοτεί στους πολίτες αλλά και στο ανώτατο επίπεδο ηγεσίας για να ξεφύγουμε από τη μετριότητα, τον ερασιτεχνισμό και να θέσουμε τον πήχη εκεί που πρέπει, στο να γίνει η Ελλάδα το ευρωπαϊκό πρότυπο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης!
Για παράδειγμα, σε κάθε ιστοσελίδα θα μπορούσε να υπάρχει ευδιάκριτος σύνδεσμος που να οδηγεί σε δημόσια κατάθεση προτάσεων σχετικά με τη βελτίωσή της. Αυτό όμως δεν θα πετύχει με "αυτόματο πιλότο" όπως δυστυχώς διενεργείται σήμερα η λεγόμενη "δημόσια διαβούλευση". Πρέπει να ορισθούν κεντρικοί συντονιστές που θα συμμετέχουν επώνυμα στις δημόσιες συζητήσεις και θα αξιοποιούν ιδέες αλλά και θα προσκαλούν άτομα εθελοντές (ή συνεργάτες) που διαθέτουν ειδική τεχνογνωσία την οποία - προφανώς! - ΔΕΝ διαθέτει το εκάστοτε υπουργείο. Πρέπει να δοθούν σαφή κίνητρα, τουλάχιστον να αναγνωρίζεται επώνυμα η προσφορά των εθελοντών/συνεργατών στο βαθμό που βοήθησαν. Να δοθεί δηλαδή ένα τέρμα στις κλειστές ομάδες "φαντάσματα" και στις no name υλοποιήσεις μέτριου επιπέδου!
Τι γίνεται σήμερα;
Όλα τα παραπάνω εμπίπτουν στο προεκλογικό όραμα για την Ανοιχτή Διακυβέρνηση. Δυστυχώς όμως, υπό τον όρο "ανοιχτή διακυβέρνηση" για ένα χρόνο τώρα παρακολουθούμε θεωρητικές συζητήσεις χωρίς συγκεκριμένο σχέδιο υλοποίησης (βλέπε 2 ημερίδες labs.opengov.gr, συνέδριο digitalgreece2020 κλπ.) και την ίδια στιγμή "κλειστές" ανώνυμες παρέες να υλοποιούν με προκλητικό ερασιτεχνισμό και - δυστυχώς - στα όρια του επικίνδυνου (υπάρχουν επώνυμες καταγγελίες που δεν λήφθηκαν υπόψη, ζητήματα λογοκρισίας πολιτών, διαχείρισης προσωπικών δεδομένων κλπ.).
Κρατώ όμως αυτό, ότι το Υπουργείο Παιδείας αναγνώρισε με τον πιο επίσημο τρόπο μια συγκεκριμένη επώνυμη ομάδα έργου, σπάζοντας έτσι το απόστημα των "αόρατων" και συνεπώς "ανεύθυνων" υλοποιήσεων που συναντούμε παντού. Ας ελπίσουμε ότι αυτό θα γίνει πρότυπο που θα ακολουθηθεί και θα βελτιωθεί.
Με εκτίμηση,
Παναγιώτης Πετεινάτος
Συντονιστής Ομάδας Γενικών Πολιτ. Προτάσεων για τη Διαφάνεια & την Ανοιχτή Διακυβέρνηση
Ομάδα Διαφάνειας, Εθελοντές Διαδικτύου ΠΑΣΟΚ
τηλ. 6948701712, panagiotispp@gmail.com
1 σχόλια:
Παναγιώτη, οι ιστοσελίδες της διαβούλευσης ανασχεδιάστηκαν και ως έναν βαθμό αξιοποιήθηκαν ιδέες από labs. Είμαι ο τελευταίος που θα υπερασπιστεί ιστοσελιδές του δημοσίου στην κριτική που ασκείται για το σχεδιασμό και τη λειτουργία τους. Σε αυτή την περίπτωση όμως νομίζω έχει γίνει καλή δουλειά.
Δημοσίευση σχολίου